HEDEFLER

Gerçin Höyük`te, uzun vadede, yillarca sürebilecek bir kazi projesi planlanmıştır. Alman Araştırma Vakfı (DFG) halihazırda 2016’da bu projenin başlangıcı için maddi destek sunmuştur.

İlk olarak 2017 yılı için, Gerçin Höyük’te yerleşim düzeninin ve dönemlerinin kapasamına ilişkin fikir sahibi olmak adına, yüzeyden gelen buluntuları (özellikle seramik) değerlendirmek üzere bir Arkeolojik Yüzey Araştırması çalışması planlanmaktadır. Yüzey araştırmasının, Gerçin Höyük’ün her iki tepesinde ve höyüğün çevresinde 1 km çapındaki alanda gerçekleştirilmesi planlanmaktadır (Resim 5). Antik çağda bölgenin büyük ölçüde bataklık halinde olması nedeniyle, yüzeyde arkeolojik kalıntıya rastlanmayacağı düşünülerek daha geniş çaplı bir alanda yüzey araştırması gerekli görülmemektedir. Ayrıca araştırma kapsamında kaçak kazıların höyüğe verdiği hasarın güncel durumunu tespit çalışmaları yapılacaktır. Bu kaçak kazılarda açılan çukurların profillerinin temizlenmesi sonucu, antik yapı kalıntılarının tabakalanması ve günümüze değin olan korunma durumuyla ilgili önemli bilgiler elde edilebilinir. Bunların yanı sıra höyüğün bütün bir ölçümlemesi yapılarak topografik planı çıkarılıp araştırmada elde edilecek bulguların ve buluntuların güncel ölçekte belgelenmesi sağlanacaktır.

Başarılı bir yüzey araştırması sonrası, höyükte kazı çalışmaları için Lisans verilmesi durumunda, kazılar aşağıdaki sorulara yanıt bulmak adına yürütülecektir:

• Buluntu yerinin hangi işlevleri bulunmaktadır? Yazıtlarda belirtildiği üzere yalnızca kült merkezi ve nekropol olarak mı kullanılmıştır?

• İlk kullanım ne zamana tarihlenmektedir? Bu kayalıkların üzerine hangi sosyopolitik bağlamda bir yerleşim ve/veya kutsalalan kurulmuştur? Bunun izi, bölgedeki Hitit egemenliğine ya da daha eski bir döneme kadar sürülebilir mi?

• Burada bulunduğu düşünülen tapınakta hangi yapı aşamaları belgelenebilmektedir? Bu yapı, oldukça sınırlı bilgiye sahip olduğumuz Kuzey Suriye - Güneydoğu Anadolu Demir Çağı dini mimarisi hakkında ne tür bilgiler verebilir? Mimari tipolojisi açısından bu yapıyı bölgesel ve bölgeler-üstü ölçekte nasıl sınıflandırmak gerekir?

• Kral nekropolü nasıl inşa edilmiştir? Burada gerçekten gömütler bulunmakta mıdır? Eğer bulunuyorlarsa, hangi geleneğe göre gömülmüşlerdir? Bunların, yapılarla doğrudan ilişkileri bulunmakta mıdır?

• Ne tür ölü gömme törenleri burada arkeolojik olarak kanıtlanabilmektedir? Bu törenler, hangi ölü gömme geleneğine dayanmaktadır?

• Antropolojik bulgulardan hangi bilgilere ulaşılmaktadır? Kemik ve diş kalıntıları üzerinde yapılacak izotop analizlerine ve hayvan kemiklerine ilişkin bulgulara dayanarak, bu bölge ve zaman dilimi açısından oldukça sınırlı bilgi sahibi olduğumuz insan ve hayvan göçleri konusunda neler söyleyebiliriz? Anadolu-Suriye bölgesi Demir Çağı'nda ölü yakma geleneğine dair bulguların oldukça az sayıda ve genelde kötü belgelenmiş oldukları malumdur. Bu açıdan, Gerçin Höyük'te bulunduğu yazılı kaynaklarda belirtilen nekropolün, bu önemli araştırma eksikliğinin giderilebilmesi için de eşsiz bir fırsat sunması beklenebilir.

• Ağırlıklı olarak dini amaçlı törensel eylemlerde kullanıldığı düşünülen bir yerin evcilleştirilmiş/ehlileştirilmiş fauna ve florası nasıl görünmektedir? Toplu yeme-içme gelenekleri, adak eylemleri ve depolama faaliyetleri konularında ne tür bilgilere ulaşmamıza izin vermektedir?

• Gerçin Höyük'teki buluntu alanı, Geç Hitit-Aram devletlerinin diğer merkezleri için de kavramsal bir model teşkil etmiş olabilir mi? Hatta bunun yankıları, Nemrud Dağı'ndaki kutsal gömüt alanı ya da Dülük Baba Tepesi'ndeki Jupiter Dolichenus kutsal alanı gibi daha geç dönemlere tarihlenen kutsal nitelikli yerlerde takip edilebilir mi?

• Alanın geç dönemdeki kullanımı nasıl olmuştur? Sam'al'da olduğu gibi, burada da Asurluların faaliyetlerini gözlemlemek mümkün müdür? Çanak çömlek bulguları sayesinde alanda varlığı kanıtlanmış olan Helenistik yerleşimin niteliği nedir? Alan, Anadolu-Suriye bölgesindeki Demir Çağı-Erken Arkaik Dönem kültürel geçisinde nasıl bir öneme sahiptir?

Comments are closed.